news.astronet.pl

Katalog Caldwella: C99

Zdjęcie w tle: MPG/ESO 2,2-metre telescope O obiekcie Caldwell 99, znana jako Mgławica Worek Węgla, to jedna z najbardziej wyraźnych ciemnych mgławic widocznych gołym okiem, znajdująca się w gwiazdozbiorze Krzyża Południa. Jest to gęsty obłok międzygwiazdowego pyłu, który skutecznie blokuje światło tysięcy gwiazd znajdujących się za nim w Drodze Mlecznej. Mgławica ta leży w odległości około 600 lat świetlnych od Ziemi i ma rzeczywistą średnicę około 100 lat świetlnych. Jej wyjątkowa ciemność wynika z dużej koncentracji cząsteczek pyłu, które blokują światło, sprawiając, że obszar ten wygląda na niemal zupełnie czarny na tle jasnych gwiazd, skąd wzięła się jego nazwa. Obiekt … The post Katalog Caldwella: C99 first appeared on AstroNET – Polski Portal Astronomiczny.

Mar 9, 2025 - 21:14

Zdjęcie w tle: MPG/ESO 2,2-metre telescope

O obiekcie

Caldwell 99, znana jako Mgławica Worek Węgla, to jedna z najbardziej wyraźnych ciemnych mgławic widocznych gołym okiem, znajdująca się w gwiazdozbiorze Krzyża Południa. Jest to gęsty obłok międzygwiazdowego pyłu, który skutecznie blokuje światło tysięcy gwiazd znajdujących się za nim w Drodze Mlecznej. Mgławica ta leży w odległości około 600 lat świetlnych od Ziemi i ma rzeczywistą średnicę około 100 lat świetlnych. Jej wyjątkowa ciemność wynika z dużej koncentracji cząsteczek pyłu, które blokują światło, sprawiając, że obszar ten wygląda na niemal zupełnie czarny na tle jasnych gwiazd, skąd wzięła się jego nazwa. Obiekt nie ma swojego odkrywcy – na półkuli południowej obserwowany jest od tysięcy lat, Europejczycy jednak dowiedzieli się o nim w roku 1499 od hiszpańskiego odkrywcy Vicente Yáñeza Pinzóna.

Zdjęcie przedstawia mgławicę w kosmosie, otoczoną licznymi gwiazdami. Centralna część mgławicy ma niebieskawe i białawe obszary, co wskazuje na obecność gazu i pyłu oświetlonego przez pobliskie gwiazdy. Czarne obszary to przestrzeń kosmiczna, niemal całkowicie pozbawiona widzialnej materii.

NASA, ESA, and R. Sahai (Jet Propulsion Laboratory); Processing: Gladys Kober (NASA/Catholic University of America)

Mgławica protoplanetarna znajdująca się na skraju C99.

To oszałamiające zdjęcie ukazuje obszar na skraju Mgławicy Worek Węgla, z centralnie widoczną mgławicą protoplanetarną – krótkotrwałym etapem ewolucji gwiazdy. W tej fazie gwiazda odrzuca otoczkę gazową i gwałtownie się nagrzewa. Po kilku tysiącach lat osiąga temperaturę około 30 000 K, emitując energię, która sprawia, że gaz zaczyna świecić, tworząc mgławicę planetarną. Obraz został uchwycony za pomocą kamery Hubble’a w świetle widzialnym i podczerwonym, co pozwala astronomom lepiej zrozumieć przemiany mgławic protoplanetarnych w mgławice planetarne.

Podstawowe informacje

Typ obiektu: ciemna mgławica
Jasność obserwowalna: nie dotyczy
Gwiazdozbiór: Krzyż Południa
Deklinacja: -63° 52′ 48,6″
Rektascensja: 12h 32m 46,9s
Rozmiar kątowy: 7′ x 5′

Jak obserwować?

Caldwell 99 jest dobrze widoczny na południowym niebie. Przy dobrych warunkach można go zobaczyć gołym okiem jako ciemną plamę obok Krzyża Południa. Obserwacje najlepiej prowadzić jesienią z półkuli południowej. W przypadku obserwacji z półkuli północnej najlepiej robić to wiosną blisko równika. W Polsce brak możliwości zaobserwowania tego obiektu.