Tysiące zgonów powiązanych z tym nawykiem. Oto co mówią naukowcy

Z nowego badania opublikowanego w American Journal of Preventive Medicine badania wynika, że nadmierna konsumpcja ultraprzetworzonej żywności odpowiada za dziesiątki, a nawet setki tysięcy przedwczesnych zgonów rocznie. Naukowcy ostrzegają, że sięganie po szybkie i tanie rozwiązania nie tylko sprzyja chorobom przewlekłym, ale też skraca życie. A im więcej jej spożywamy, tym większe ryzyko śmierci.

Im więcej ultraprzetworzonej żywności, tym wyższe ryzyko zgonu

Badanie objęło osiem krajów o zróżnicowanym poziomie spożycia produktów ultraprzetworzonych (UPF – ultra-processed foods). Wśród badanych znalazły się: Kolumbia, Brazylia, Meksyk, Chile, Kanada, Australia, Wielka Brytania oraz Stany Zjednoczone.

Mimo iż każdy z analizowanych krajów cechuje się innym poziomem uprzemysłowienia, dochodu narodowego i stylu życia, w każdym w nich rośnie udział produktów UPF w codziennej diecie obywateli – i to właśnie było kryterium decydującym o zakwalifikowaniu do badania.

Zgodnie z wynikami meta-analizy obejmującej niemal 240 tysięcy uczestników i blisko 15 tysięcy zgonów, każde dodatkowe 10% energii pochodzącej z produktów ultraprzetworzonych zwiększa ryzyko śmierci z dowolnej przyczyny o 2,7%. Związek ten jest liniowy, co oznacza, że im więcej UPF w diecie, tym większe ryzyko zgonu.

Stany Zjednoczone na prowadzeniu

Uśredniony udział UPF w dziennym spożyciu energii różni się znacząco między krajami. W Kolumbii wynosi 15%, w Brazylii 17,4%, w Meksyku 24,9%, a w Chile 22,8%. Kraje wysoko rozwinięte wypadają znacznie gorzej: w Australii UPF stanowi 37,5% codziennej energii, w Kanadzie 43,7%, a w Wielkiej Brytanii i Stanach Zjednoczonych przekracza już 50%.

Zgodnie z wyliczeniami naukowców, udział UPF w diecie przyczynia się do 3,9% przedwczesnych zgonów w Kolumbii, 4,5% w Brazylii, 6,3% w Meksyku i aż 13,7-13,8% w USA i Wielkiej Brytanii. Jeśli przełożymy te wartości na liczby, będzie to 2813 zgonów w Kolumbii, 25 296 w Brazylii, 17 110 w Meksyku, 17 781 w Wielkiej Brytanii i rekordowe 124 107 w Stanach Zjednoczonych – każdego roku, w grupie osób w wieku 30-69 lat.

Czym właściwie są produkty UPF?

Warto mieć na uwadze, że „ultraprzetworzona żywność” to nie tylko neonowe słodycze czy dania w proszku, ale wszystkie produkty powstające na bazie składników technologicznie przetworzonych – a więc również gotowe dania, przekąski, słodkie napoje, wędliny, mrożone pizze, słodycze i płatki śniadaniowe z dodatkiem cukru. Ich cechą wspólną jest wysoka gęstość energetyczna, niska wartość odżywcza oraz obecność dodatków smakowych, barwników, konserwantów i emulgatorów.

Regularne spożywanie takich potraw „sprzyja” nie tylko otyłości czy cukrzycy typu 2, ale też rozwijaniu chorób sercowo-naczyniowych, niektórych nowotworów oraz zaburzeń psychicznych. Potwierdził to raport Umbrella review z 2034 roku – naukowcy zauważyli wówczas, że produkty ultraprzetworzone są powiązane z aż 32 negatywnymi skutkami zdrowotnymi – w tym depresją, chorobami metabolicznymi, a nawet nowotworami.

Wyniki najnowszego badania opierają się na modelu porównawczej oceny ryzyka. Badacze przeliczyli udział UPF w diecie na tzw. populacyjne frakcje przypisywane (PAF), czyli odsetek zgonów, którym potencjalnie można byłoby zapobiec, gdyby dana ekspozycja (w tym przypadku spożycie UPF) została zredukowana do poziomu minimalnego ryzyka – przyjęto go jako 0%.

Przeczytaj też: Telefon z dobrym aparatem. Zestawienie TOP20 modeli dostępnych w Polsce

Szczególnie zagrożone są dzieci i młodzież

Nie pomaga fakt, że żywność ultraprzetworzona jest intensywnie reklamowana, ogólnodostępna i często znacznie tańsza niż świeże produkty. W wielu krajach stanowi podstawę diety młodych ludzi.

Autorzy badania twierdzą, że konieczna jest natychmiastowa reakcja państw i organizacji międzynarodowych i podkreślają, że polityki zdrowia publicznego powinny uwzględniać nie tylko skład produktów, ale również stopień ich przetworzenia.

Rozwiązaniem ma być wprowadzenie podatków na UPF, obowiązkowego etykietowania z ostrzeżeniami, ograniczenia reklamy (szczególnie tej skierowanej do dzieci), wsparcia dla lokalnych producentów świeżej żywności, a także promocji tradycyjnych i domowych metod przygotowywania posiłków.

W obliczu galopującego postępu technologicznego może być to praktycznie niemożliwe, więc – póki co – cała odpowiedzialność leży po stronie konsumentów.

Źródło: Premature Mortality Attributable to Ultraprocessed Food Consumption in 8 Countries, American Journal of Preventive Medicine. Zdjęcie otwierające: Fot. goffkein.pro / Shutterstocktock

Część odnośników to linki afiliacyjne lub linki do ofert naszych partnerów. Po kliknięciu możesz zapoznać się z ceną i dostępnością wybranego przez nas produktu – nie ponosisz żadnych kosztów, a jednocześnie wspierasz niezależność zespołu redakcyjnego.

Artykuł Tysiące zgonów powiązanych z tym nawykiem. Oto co mówią naukowcy pochodzi z serwisu ANDROID.COM.PL - społeczność entuzjastów technologii.