Fotowoltaika w starszym domu. Oto na co musisz zwrócić uwagę

Fotowoltaika w połączeniu z pompą ciepła to rozwiązanie, które zdobywa coraz większą popularność wśród osób szukających ekologicznych i oszczędnych sposobów na ogrzewanie domu. Jednak w przypadku starszych budynków taki system może nie być tak efektywny, jak byśmy tego oczekiwali. Dla niektórych osób może wręcz okazać się bardzo niemiłym rozczarowaniem generującym wysokie rachunki za energię. Jednak zamiast wywoływać strach przed fotowoltaiką, lepiej wyjaśnić, kiedy i dlaczego scenariusz fotowoltaika + pompa ciepła może nie być optymalny w starym domu.

Przede wszystkim pojęcie stary dom, jest tu pewnym uproszczeniem, gdyż kluczowym czynnikiem, na który powinniśmy zwrócić uwagę nie jest wiek domu, lecz jego parametry energetyczne, takie jak jakość izolacji czy szczelność. Faktem jest, że w naszym kraju to najczęściej stare budynki są na bakier z efektywnością energetyczną, bo w przypadku nowych inwestycji trzeba spełnić najnowsze wymagania określone w Warunkach Technicznych, które narzucają określony współczynnik przenikania ciepła. Tutaj jednak skupię się na odpowiedzi na pytanie, dlaczego w niektórych przypadkach fotowoltaika z pompą ciepła może mieć ograniczony sens w starszych domach? Przyjrzyjmy się temu krok po kroku.

Dlaczego parametry energetyczne są kluczowe?

Starsze domy, szczególnie te zbudowane kilkadziesiąt lat temu, często charakteryzują się niską klasą energetyczną. Oznacza to, że tracą dużo energii cieplnej z powodu braku odpowiedniej izolacji termicznej, nieszczelnych okien, drzwi czy fundamentów. W takich budynkach zapotrzebowanie na energię do ogrzewania jest znacznie wyższe niż w nowoczesnych, dobrze ocieplonych domach.

Pompa ciepła zasilana energią z fotowoltaiki działa efektywnie, gdy zużywa stosunkowo mało prądu do wytworzenia odpowiedniej ilości ciepła. W starszych, słabo izolowanych domach pompa musi pracować bardzo intensywnie, by zrekompensować straty ciepła, co zwiększa zużycie energii elektrycznej. Nawet duża instalacja fotowoltaiczna może nie wyprodukować wystarczającej ilości prądu, aby pokryć takie zapotrzebowanie, zwłaszcza w sezonie zimowym, gdy słońca jest po prostu mniej, a wydajność produkcji z fotowoltaiki spada.

Fotowoltaika w starszym domu: porażka? Nie zawsze

Nie oznacza to jednak, że pomysł na panele w starym domu jest skazany na porażkę i stanowi receptę na wpędzenie właścicieli w spiralę bardzo wysokich rachunków za prąd. Fotowoltaika w starszych domach może być dobrym rozwiązaniem, ale raczej do zasilania standardowych urządzeń domowych, takich jak oświetlenie, lodówka czy sprzęt AGD. W takich przypadkach instalacja PV sprawdza się, realnie obniżając rachunki za prąd. Problem pojawia się, gdy chcemy wykorzystać energię z paneli słonecznych do zasilania pompy ciepła w celu ogrzewania budynku o wysokiej stracie energii.

Na przykład dom bez izolacji fundamentów, z nieszczelnymi oknami i nieocieplonymi ścianami może wymagać nawet 200-250 kWh/m² rocznie na ogrzewanie, podczas gdy nowoczesny dom energooszczędny potrzebuje zaledwie 30-50 kWh/m², a domy pasywne wręcz nie mogą przekraczać 15 kWh/m². To doskonale pokazuje, o ile więcej energii pompa ciepła w starszym domu może potrzebować, co sprawia, że system fotowoltaiczny musiałby być bardzo duży – a to podnosi koszty inwestycji i wydłuża czas zwrotu (przewymiarowana, droga i produkująca niepotrzebnie dużo energii latem instalacja PV).

Co wpływa na efektywność systemu fotowoltaika + pompa ciepła?

Aby system fotowoltaika + pompa ciepła działał efektywnie w starszym domu powinniśmy wziąć pod uwagę następujące kwestie:

• Stan izolacji termicznej: sprawdź, czy dom jest odpowiednio ocieplony. Brak izolacji ścian, dachu czy fundamentów powoduje duże straty ciepła, co zwiększy znacząco obciążenie pompy ciepła.
• Szczelność okien i drzwi: nieszczelne okna i drzwi to kolejny czynnik powodujący ucieczkę energii. Ich wymiana może znacząco poprawić bilans energetyczny domu.
• Moc instalacji fotowoltaicznej: w starszych domach o wysokim zapotrzebowaniu energetycznym instalacja PV musiałaby mieć większą moc (np. 8-10 kWp lub więcej), co zwiększa koszty początkowe i może latem generować nadwyżki energii z własnej produkcji.
• Magazyn energii: magazyn energii pozwala lepiej zarządzać nadwyżkami prądu, ale w przypadku dużego zużycia energii na ogrzewanie może to nie wystarczyć do pełnego pokrycia potrzeb.

Sprowadza się to w rezultacie do tego, że właściciel starego, słabo izolowanego budynku powinien zgromadzone środki w pierwszej kolejności zainwestować w termomodernizację nieruchomości. Ocieplenie ścian, wymiana okien, izolacja dachu itp. zabiegi mogą znacznie obniżyć zapotrzebowanie domu na energię. To z kolei może uczynić potencjalną inwestycję w fotowoltaikę i pompę ciepła bardziej opłacalną.

Zobacz też: jaki rower elektryczny kupić? Oto najlepsze propozycje warte uwagi

Kiedy warto zainwestować w fotowoltaikę w starszym domu?

Podkreślę to raz jeszcze: fotowoltaika w starszym domu ma sens tylko, jeśli planujesz poprawę jego parametrów energetycznych. Termomodernizacja, choć wymaga początkowych nakładów, może sprawić, że system fotowoltaika + pompa ciepła stanie się efektywny. Na przykład, dom o powierzchni 150 m², który po ociepleniu i wymianie okien zużywa 2 500–4 000 kWh rocznie na ogrzewanie, może być w pełni zasilany instalacją PV o mocy 6–7 kWp. W takim scenariuszu rachunki za ogrzewanie mogą znacznie spaść (nawet o 70-90%), a inwestycja zwróci się w ciągu kilku lat, zwłaszcza przy wsparciu programów takich jak „Mój Prąd” czy „Czyste Powietrze”.

Jeśli jednak termomodernizacja nie wchodzi w grę, lepszym rozwiązaniem jest wykorzystanie fotowoltaiki do zasilania codziennych potrzeb energetycznych, a do ogrzewania zastosowanie innego źródła, np. pieca na paliwo stałe lub gazowego. Taki kompromis pozwala obniżyć rachunki za prąd, nie narażając się na wysokie koszty nieefektywnego systemu grzewczego. Już wcześniej w materiale dotyczącym oszczędności energii wyjaśniałam, że to ogrzewanie pochłania w naszych domach najwięcej energii.

Mam nadzieję, że wyjaśniłam to przystępnie. Pamiętajmy, nie ma znaczenia jakie opinie są w internecie, czy fakt, że naszemu sąsiadowi fotowoltaika się opłaca. Każdy przypadek należy rozważać indywidualnie, bo nie ma dwóch identycznych domów, a w tych starszych najpierw trzeba skupić się na ich efektywności energetycznej, bo to ona decyduje o ewentualnej rentowności zestawu PV + pompa ciepła.

Źródło: opracowanie własne. Zdjęcie otwierające: anatoliy_gleb / Shutterstock

Część odnośników to linki afiliacyjne lub linki do ofert naszych partnerów. Po kliknięciu możesz zapoznać się z ceną i dostępnością wybranego przez nas produktu – nie ponosisz żadnych kosztów, a jednocześnie wspierasz niezależność zespołu redakcyjnego.

Artykuł Fotowoltaika w starszym domu. Oto na co musisz zwrócić uwagę pochodzi z serwisu ANDROID.COM.PL - społeczność entuzjastów technologii.