Jak działa prognozowanie pogody? To potężna technologiczna machina

Prognozowanie pogody to niezwykle ciekawy kawałek technologicznego świata, który ewoluował przez dosłownie tysiące lat. Dziś z niezwykłą dokładnością możemy przewidzieć, czy w przyszłym tygodniu będzie padać, jednak czy kiedykolwiek zastanawialiście się, jak to się robi?

Majówka trwa – skąd wiemy, że jutro będzie świecić słońce?

Majówka w pełni! Grill, wyjazdy za miasto, pikniki, spacery – wszystko to zależy od jednego kluczowego czynnika, czyli pogody. Nic więc dziwnego, że niemal każdy z nas kilka razy dziennie zerka w aplikacje pogodowe albo sprawdza prognozy w internecie i telewizji. Chcemy wiedzieć, czy zabrać parasol, czy może jednak klapki i piłkę do siatkówki. Ale czy kiedykolwiek zastanawialiście się, jak właściwie powstaje prognoza pogody? Skąd meteorolodzy wiedzą, że za dwa dni spadnie deszcz albo że będzie 25°C i bezchmurne niebo?

Prognozowanie pogody to bardzo zawiły proces

Zacznijmy od absolutnej podstawy, czyli tego, że prognozowaniem pogody zajmują się meteorolodzy – specjaliści, którzy analizują ogromne ilości danych atmosferycznych. Pracują w instytutach meteorologicznych (takich jak IMGW w Polsce czy NOAA w Stanach Zjednoczonych), ale też w prywatnych firmach pogodowych, na lotniskach, w wojsku, a nawet na platformach wiertniczych.

Nie są jednak zdani wyłącznie na siebie – w dzisiejszych czasach wspiera ich zaawansowana technologia. To dzięki niej mamy dostęp do aktualnych prognoz na telefonie praktycznie w każdej chwili.

Prognozowanie zaczyna się od zbierania danych o stanie atmosfery. Te informacje pochodzą z wielu różnych źródeł. Najważniejsze z nich to:

• Stacje meteorologiczne – rozmieszczone na całym świecie, mierzą temperaturę, wilgotność, ciśnienie, kierunek i prędkość wiatru.
• Balony meteorologiczne – codziennie wysyłane w powietrze, dostarczają danych z wyższych warstw atmosfery.
• Radary pogodowe – wykrywają opady deszczu, śniegu, gradobicia i burze.
• Satelity meteorologiczne – obserwują z kosmosu chmury, burze, fronty atmosferyczne i zmiany temperatury powierzchni Ziemi oraz oceanów.
• Bojki oceaniczne – zbierają dane o temperaturze wody, prądach i warunkach atmosferycznych na morzach i oceanach.

Dzięki tej globalnej sieci obserwacji meteorolodzy mają pełny obraz tego, co dzieje się w atmosferze tu i teraz.

Co dzieje się dalej?

Gdy już mamy dane, wkracza ciężka artyleria – modele numeryczne. Są to gigantyczne programy komputerowe, które przeliczają, jak zmieniać się będzie pogoda w oparciu o prawa fizyki (takie jak równania opisujące przepływ powietrza czy przemiany fazowe wody).

Modele te działają na superkomputerach – maszynach, które wykonują biliony operacji na sekundę. Każda nowa prognoza wymaga gigantycznej mocy obliczeniowej, ponieważ atmosfera to niesamowicie skomplikowany system, w którym wszystko jest ze sobą powiązane.

Oczywiście prognozy pogody są tym dokładniejsze, im krótszy czas obejmują. Na 1-3 dni do przodu – dokładność jest bardzo wysoka (około 80-90%). Gdy mówimy o 4-7 dniach dokładność spada do około 70-80%. Z kolei powyżej tygodnia prognozy stają się coraz bardziej orientacyjne.

Przeczytaj także: Najtańszy abonament telefoniczny – ranking 2025. Sprawdź najlepsze oferty

W związku z tym długoterminowe zapowiedzi typu „w czerwcu będzie gorąco” trzeba traktować z przymrużeniem oka. Na dzień lub dwa przed majówką meteorolodzy są jednak naprawdę w stanie dość precyzyjnie przewidzieć, czy grill uda się w ogródku, czy będzie trzeba go przenieść pod dach.

Jak kiedyś prognozowano pogodę?

Zanim powstały komputery, satelity i radary, ludzie musieli radzić sobie inaczej. Najstarsze metody opierały się na obserwacji natury, czyli zachowania zwierząt, wyglądu chmur, kierunku wiatru czy zmiany temperatury powietrza. Przysłowia typu „czerwony zachód słońca zwiastuje pogodny dzień” miały swoje uzasadnienie – ale oczywiście były dalekie od precyzyjnych prognoz.

W XIX wieku zaczęto tworzyć pierwsze mapy synoptyczne, łącząc odczyty barometrów i termometrów z różnych miast. Dopiero wynalezienie telegrafu umożliwiło szybką wymianę informacji i pierwsze, bardziej naukowe prognozy pogody. Jednak były one raczej orientacyjne i często zawodziły – choć i tak było to wielkie osiągnięcie w porównaniu do wcześniejszych metod „na nos”.

Podsumowanie – co z tą pogodą?

Majówka trwa w najlepsze, a pogoda… cóż, wszędzie jest trochę inna. Teraz jednak, gdy spojrzycie na prognozę w telefonie czy w telewizji, będziecie wiedzieć, ile pracy, technologii i nauki kryje się za tymi kilkoma ikonkami. I nawet jeśli czasem deszcz zaskoczy was bez parasola, warto pamiętać, że meteorologia zrobiła niesamowity postęp – i wciąż się rozwija.

Źródło: Opracowanie własne. Zdjęcie otwierające: ArpPSIqee / Adobe Stock

Część odnośników to linki afiliacyjne lub linki do ofert naszych partnerów. Po kliknięciu możesz zapoznać się z ceną i dostępnością wybranego przez nas produktu – nie ponosisz żadnych kosztów, a jednocześnie wspierasz niezależność zespołu redakcyjnego.

Artykuł Jak działa prognozowanie pogody? To potężna technologiczna machina pochodzi z serwisu ANDROID.COM.PL - społeczność entuzjastów technologii.