Złodzieje dzieci wśród małp kapucynek – nietypowe zachowanie zaskakuje naukowców

Spis treści

1. Tajemnicze porwania na panamskiej wyspie
2. Kto zaczął i dlaczego?
3. Niezwykłe zachowanie bez agresji

Na niewielkiej panamskiej wyspie Jicarón, przy okazji badania zwyczajów małp kapucynek, zaobserwowano ich niewytłumaczalne zachowanie. Samce kapucynek zaczęły kraść dzieci innym małpom. Takiego zwyczaju wśród naczelnych jeszcze nigdy nie odnotowano. Naukowcy próbują go wytłumaczyć.

Tajemnicze porwania na panamskiej wyspie

To przedziwne zachowanie przejawiały kapucynki czarno-białe (Cebus capucinus), a porywały niemowlęta zupełnie innego, dużo większego gatunku małp: wyjców płaszczowych (Alouatta palliata coibensis). Badania prowadzone przez Instytut Maxa Plancka w Niemczech i Smithsonian Tropical Research Institute w Panamie wykazały, że od stycznia 2022 do marca 2023 kapucynki uprowadziły co najmniej jedenaścioro dzieci wyjców. Ten przedziwny zwyczaj wprawił biologów w osłupienie, tym bardziej że tylko samce w ten sposób kradły dzieci.

Kto zaczął i dlaczego?

Pierwszym zaobserwowanym przypadkiem był młody samiec kapucynki, nazwany przez naukowców Joker, który przez kilka dni nosił na grzbiecie niemowlę wyjca. W kolejnych miesiącach inne młode samce zaczęły naśladować to zachowanie. Nagrania z kamer nie uchwyciły co prawda momentów porwań, ale zarejestrowały kapucynki noszące młode wyjce, czasem nawet martwe.

Niestety, tak małe małpie dzieci nie mogą przetrwać bez stałej opieki matki. Porwane niemowlęta nawoływały swoje matki, a porywacze nie mieli pojęcia, jak zająć się małpiątkami. Zaobserwowano także wyjce odpowiadające na płacz porwanych małpiątek, jednak nie doszło do próby odebrania dzieci porywaczom.

Niezwykłe zachowanie bez agresji

Naukowcy nie zaobserwowali żadnych oznak agresji podczas tego dziwnego procederu. Kapucynki nie wykazywały ani oznak krzywdzenia, ani chęci zjedzenia porwanych małpiątek. Wysnuto hipotezę, że pierwsze porwanie mogło wynikać z błędnie ukierunkowanego instynktu opiekuńczego, a kolejne przypadki były efektem grupowego naśladownictwa. Swego rodzaju dziwnej „społecznej mody”. Ta obserwacja podkreśla złożoność i zmienność grup społecznych u kapucynek. Najwyraźniej to, co dzieje się w grupie, ma ogromny wpływ na wzorce zachowania, a naśladownictwo jest wśród kapucynek bardzo silną motywacją.

Choć już wcześniej odnotowano przypadki porwań międzygatunkowych wśród naczelnych, (np. przez kapucynki czubate w Brazylii), to nowe obserwacje są pierwszym udokumentowanym przypadkiem u kapucynek biało-czarnych i wyjców. Zachowanie małp z Brazylii było zresztą czym innym: tam kapucynka czubata zaadoptowała niemowlę innego gatunku i opiekowała się nim.

Obserwacji w Panamie dokonano przy okazji badania innego fascynującego zwyczaju kapucynek: używania narzędzi podczas jedzenia. Małpki te szukały odpowiednich kamieni i np. miażdżyły nimi muszle ślimaków i twarde owoce lub nasiona.

Źródło: National Geographic

Nasza autorka

Magdalena Rudzka

Dziennikarka „National Geographic Traveler" i „Kaleidoscope". Przez wiele lat również fotoedytorka w agencjach fotograficznych i magazynach. W National-Geographic.pl pisze przede wszystkim o przyrodzie. Lubi podróże po nieoczywistych miejscach, mięso i wino.